Skręcenie stawu skokowego - rehabilitacja i fizjoterapia w Warszawie na Bielanach

Skręcenie stawu skokowego górnego tzw. skręcenie kostki to najczęstszy uraz w obrębie kończyny dolnej i może się przytrafić każdemu, zarówno sportowcom jak i ludziom, którzy nie podejmują aktywności fizycznej. Często jednak z powodu powszechności skręcenie stawu skokowego bywa lekceważone lub traktowane „po macoszemu”, zarówno przez pacjentów, jak i lekarzy czy terapeutów.

Anatomia stawu skokowego

Staw skokowy jest stawem złożonym. Składa się z kilku stawów: skokowy górny, dolny, poprzeczny stępu, stępowo – śródstopny, staw sześcienno – łódkowy i klinowato – łódkowy. Wszystkie te stawy zabezpieczone są skomplikowanym aparatem więzadłowo- torebkowym oraz licznymi mięśniami i ścięgnami przebiegającymi przez nie.

My zajmiemy się stawem skokowym górnym, który zbudowany jest z kości skokowej i dwóch kości podudzia: piszczelowej i strzałkowej. Jest stawem, który w fazie podporu jednonóż w cyklu chodu poddawany jest ekstremalnym stresom mechanicznym, gdyż dźwiga wtedy cały ciężar ciała. Łatwo sobie wyobrazić, co dzieje się podczas biegu lub skoku. Dlatego też, tak często ulega kontuzjom.

Mechanika urazu stopy i stawu skokowego górnego

Tak jak wspomniałem na początku, skręcenie stawu skokowego może przydarzyć się każdemu, niezależnie od stopnia wytrenowania i nie da się ustalić uchwytnej przyczyny urazu. Oczywiście niestabilne, nierówne podłoże ma istotny wpływ na utratę stabilności stawu, a po naszej stronie leżą: zła dieta, zmęczenie, nieuwaga czy nieodpowiednie lub źle dobrane obuwie, a także nie przygotowanie do podjęcia wysiłku.

Najczęstszym rodzajem skręcenia kostki jest inwersja, czyli wykręcenie stopy na zewnątrz. Podczas tego ruchu dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia bocznego przedziału stawu. Aparat więzadłowo – torebkowy zostaje naprężony do granic możliwości i tracimy stabilność stawu, a powierzchnie stawowe przemieszczają się względem siebie. Od tego przemieszczenia zależy rozległość urazu: od naciągnięcia przez naderwanie do zerwania więzadeł, a nawet do złamań kości.

Przy skręceniu stawu skokowego najczęściej ulegają uszkodzeniu więzadła: strzałkowo – skokowe przednie ( z łac. ATFL), tylne (PTFL), strzałkowo – piętowe oraz sama torebka stawu. Pojawia się ostry ból w okolicy kostki bocznej i w zależności od rozległości urazu pojawia się krwiak i obrzęk. Jeżeli krwiak pojawia się obustronnie istnieje podejrzenie złamania.

Staw skokowy – fizjoterapia i leczenie

Ze względu na powszechność urazu skręcenia stawu skokowego pacjenci często nie podejmują żadnych działań terapeutycznych albo ograniczają się do domowych sposobów walki z bólem i obrzękiem. To oczywiście niejednokrotnie jest zasadne i skuteczne, jednak w dłuższej perspektywie może okazać się nie wystarczające.

Zwykle po urazie skręcenia kostki, jeśli pojawi się krwiak i obrzęk, należy wybrać się do lekarza w celu wykluczenia złamania lub zerwania więzadeł. Jak wygląda diagnostyka? W tym celu potrzebne jest badanie USG i RTG. Jeśli doszło do złamania, to w zależności od przemieszczenia odłamów, stosuje się opatrunek gipsowy lub kieruje się pacjenta na zabieg operacyjny w celu ustabilizowania odłamów blaszką i śrubami.

Jeżeli złamania nie ma, jak najszybciej powinno się wdrożyć postepowanie usprawniające. Niestety często bywa tak, że leczenie ogranicza się do założenia stabilizacji okolicy stawu, mającego charakter ortopedyczny i farmakoterapii przeciwbólowej, aby przywrócić jego sprawność.

Patrząc z perspektywy terapeuty, bardzo ważna jest fizjoterapia, czyli szybkie podjęcie działań rehabilitacyjnych po skręceniu stawu skokowego. Jeśli nie ma złamania, należy unikać twardej stabilizacji, czyli gipsu. Stan ostry, który wytwarza się bezpośrednio po urazie, jest dobry, ponieważ uruchamia procesy naprawcze naszego organizmu, więc warto odczekać 2, 3 dni zanim udamy się na rehabilitację.

Podczas skręcenia kostki dochodzi do wytworzenia się różnych dystorsji (zniekształceń) układu powięziowego w obrębie stawu, ale także w miejscach oddalonych od stopy np.: podudziu, kolanie czy nawet udzie lub miednicy. Zniekształcona powięź objawia się bólem i utratą ruchomości w stawie i/lub całej taśmie kończyny dolnej, a także utrzymywaniem się obrzęku i krwiaka. Fizjoterapeuta pracując  z pacjentem zastosuje odpowiednią  rehabilitację stawu skokowego, i dopasuje  techniki  i metody fizjoterapeutyczne do konkretnego pacjenta.

W naszej placówce fizjoterapeuci potrafią dokładnie zdiagnozować dystorsje powięzi wytworzone po skręceniu kostki. Najczęstsze odkształcenia powięzi towarzyszące skręceniu stawu skokowego to taśmy spustowe, dystorsje kontinuum i dystorsje fałd, które dają się szybko wyleczyć, jeśli zadziałamy w odpowiednim momencie. Terapię powięziową możemy wdrożyć nawet jeśli w obrębi stawu jest krwiak i obrzęk. Terapia jest wtedy trochę bardziej bolesna, ale dzięki rozluźnieniu odkształconej powięzi dajemy większą mobilność, a co za tym idzie, większą pompę mięśniową i szybsze odprowadzenie obrzęku i krwiaka. W walce z obrzękiem po skręceniu stawu skokowego potrzebne są również techniki drenażowe i ewentualnie kompresjoterapia. W ostatnim etapie rehabilitacji wdrażamy ćwiczenia stabilizacyjne z wykorzystaniem sprzętu imitującego niestabilne podłoże. Ma to na celu nauczenie układu nerwowo – mięśniowo – powięziowego automatycznej i autonomicznej stabilizacji stawu.

Nieleczone skręcenie kostki prowadzi do zaburzeń całego łańcucha mięśniowo – powięziowego kończyny dolnej oraz kręgosłupa, a także może prowadzić do niestabilności stawu skokowego i nawracających urazów. Osłabiony aparat więzadłowo-torebkowy prowadzi do trwałych uszkodzeń tkanki łącznej np.: zerwania więzadła strzałkowo – skokowego przedniego, co może skończyć się zabiegiem operacyjnym – rekonstrukcją tegoż więzadła.

Patrząc pod kątem terapii powięziowej, jeśli tylko można, należy unikać unieruchomienia, ponieważ prowadzi to do wytworzenia się zrostów i sklejeń tkankowych. Wydłuża to proces rehabilitacji i czyni go bardziej bolesnym.

Podsumowując, nie należy lekceważyć nawet drobnego urazu skrętnego stawu skokowego, gdyż może to spowodować zmiany w układzie kostno – mięśniowo – powięziowym całego organizmu. Jeśli choremu towarzyszy ból i nie może postawić nogi, aby zrobić samodzielnie krok, istotne jest w pierwszej kolejności samo badanie USG. W takim przypadku można bowiem sprawdzić czy doszło do uszkodzenia struktur torebkowo-więzadłowych, a więc czy więzadła i torebki przestały spełniać swoje zadania czy może doszło do jeszcze większych uszkodzeń w obrębie chrząstki stawowej, ścięgien mięśni czy samego złamania kostki. Najczęściej w przypadku każdego pacjenta stosuje się indywidualnie dobrany plan leczenia, tak aby zapewniać mu najlepszą formę rehabilitacji i aby przywrócić pełną sprawność.

Zapraszamy do korzystania z usług naszych fizjoterapeutów w zakresie leczenia kontuzji stawu skokowego. Gabinet fizjoterapii w Warszawie na Bielanach dołoży wszelkich starań, aby postawić diagnozę, zapewnić opiekę i zaproponować odpowiednie leczenie – fizjoterapię. Fizjoterapeuta dobierze odpowiedni rodzaj terapii manualnej, terapii powięziowej oraz uzupełni plan leczenia odpowiednimi ćwiczeniami. Naprawdę warto.:)

Marcin Słota
Evital Rehabilitacja
Warszawa Bielany

Zapraszamy do Evital Rehabilitacja.
Ewa Włodarczyk 😊