Skolioza a aktywność fizyczna u dzieci
Często rodzice pytają jakie dodatkowe aktywności, poza zalecanymi ćwiczeniami rehabilitacyjnymi, polecane są dla dzieci z postawą skoliotyczną i skoliozą idiopatyczną.
Czym jest Skolioza?
Warto przypomnieć, że za postawę skoliotyczną uznajemy skrzywienie kręgosłupa, w którym kąt bocznego wygięcia nie przekracza 10 stopni mierzonego wg Cobba. Za skoliozę idiopatyczną uważa się deformację trójpłaszczyznową kręgosłupa, w której skrzywienie przekracza 10 stopni w skali Cobba.
Przede wszystkim, jeżeli nie mamy do czynienia ze skoliozą bardzo szybko progresującą, przygotowywaną do operacji lub zaraz po zabiegu operacyjnym oraz jeżeli ćwiczenia nie powodują znacznych dolegliwości bólowych kręgosłupa, nie należałoby zwalniać dziecka z wadą postawy z zajęć w-f w szkole. Oczywiście, każdy przypadek trzeba rozważyć indywidualnie, ale przy postawie skoliotycznej czy skoliozie idiopatycznej o niższych wartościach kątowych wg Cobba, nie ma wskazań do opuszczania lekcji wychowania fizycznego. Dzieci gorsetowane bardzo często, także uczestniczą w takich zajęciach.
Oczywiście na czas lekcji gorset jest zdejmowany, a zaraz po jej zakończeniu dziecko musi go ponownie założyć. Warto wspomnieć w tym miejscu jak ważne jest, aby mały pacjent z wadą postawy potrafił czynności te wykonać samodzielnie. Do zadania ortotyka oraz fizjoterapeuty należy nauczenie rodzica oraz dziecka jak prawidłowo zakładać gorset korekcyjny. Następnie rodzic powinien sprawować nad tym pieczę i kontrolować w jaki sposób robi to dziecko. W przypadku dzieci młodszych, dla których zakładanie gorsetu stanowi dużą trudność, może warto byłoby udać się do szkoły i porozmawiać z nauczycielem w-f, pielęgniarką czy wychowawcą i z ich strony, po uprzednim instruktażu, szukać pomocy przy prawidłowym zakładaniu gorsetu po zajęciach w-f.
lekcje wychowania fizycznego a skolioza
Ważne jest, aby kwestię lekcji wychowania fizycznego omówić z fizjoterapeutą prowadzącym, który w pewnych przypadkach może zalecić ograniczenie wykonywania niektórych ćwiczeń. Przykładem są ćwiczenia wyprostne kręgosłupa, np. wznos tułowia, głowy i ramion w pozycji leżenia na brzuchu. Skolioza idiopatyczna bardzo często przebiega z wypłaszczeniem naturalnej krzywizny – kifozy piersiowej. Ćwiczenia wyprostne kręgosłupa u dzieci ze skoliozą poza dodatkowym efektem wypłaszczania wymienionej krzywizny mogą wpłynąć negatywnie na kąt rotacji kręgosłupa w odcinku piersiowym.
Należy jasno powiedzieć, że żadna aktywność, poza indywidualnie dobraną rehabilitacją, nie będzie bezpośrednio wpływać na korekcję postawy skoliotycznej czy skoliozy idiopatycznej. Warto jednak zachęcać dziecko do aktywności fizycznej, dzięki której poprawi ono swoją sprawność oraz wzmocni gorset mięśniowy co na pewno będzie pomocne w procesie fizjoterapeutycznym pacjentów z wadą postawy.
Zalecane ćwiczenia dla dzieci
Zalecanymi formami ćwiczeń dla dzieci ze skrzywieniem kręgosłupa na pewno będą: spacer, gry zespołowe, jazda rowerem, jazda na łyżwach/rolkach, sztuki walki w formie dla dzieci.
Klasyfikacja rodzajów Aktywności
Niektórzy specjaliści (Von Stempel i Scholz) klasyfikują rodzaj aktywności zalecanej dla dzieci ze skoliozą idiopatyczną zależnie od wielości kąta skrzywnia mierzonego wg Cobba
- < 20 stopni – każdy rodzaj aktywności sportowej;
- 30-50-stopni lub lub 20-30-pięciostopniową progresją w ostatnich 6 miesiącach – nie zezwalają na sport zawodowy i rywalizację sportową na poziomie klubów;
- > 50 stopni – rekreacja (pływanie, bieganie, jazda na rowerze, spacer);
Co z pływaniem?
Ta forma ruchowa angażuje dużo grup mięśniowych w warunkach odciążonej pracy kręgosłupa. Wydawałaby się idealną aktywnością dla dzieci ze skrzywieniem kręgosłupa. Problem tkwi w technice. U dzieci z asymetryczną wadą postawy często dochodzi do nierównomiernego rozwoju mięśni po obu stronach ciała czy ograniczenia ruchomości, któregoś ze stawów po jednej stronie. Efektem będzie nieprawidłowy wzorzec ruchowy, który może prowadzić do pogłębiania dysproporcji i wady postawy. Warto, wybierając tę aktywność ruchową, skonsultować się z fizjoterapeutą oraz korzystać z nauki pływania pod okiem specjalisty.
Aktywności niezalecane dla dzieci ze skoliozą
Jeżeli chodzi o aktywności nie zalecane u dzieci ze skoliozą idiopatyczną będą to na pewno gimnastyka artystyczna, akrobatyka czy balet. W grupie dzieci uprawiających ww. sporty stwierdzoną zwiększoną częstość występowania skoliozy idiopatycznej. Przyczyny upatruje się w asymetrycznych obciążeniach kręgosłupa, licznych skokach, ćwiczeniach wymagających ruchomości stawów poza ich fizjologicznym zakresem.
Należy zaznaczyć, że w przypadku postawy skoliotycznej i skoliozy idiopatycznej jak także przy innych wadach postawy, do doboru aktywności fizycznej dla dziecka należy podejść indywidualnie konsultując się z fizjoterapeutą lub lekarzem ortopedą.
Autor: Ewa Buczyńska
Jeśli chcesz poczytać więcej o naszej ofercie rehabilitacji dzieci, wejdź na REHABILITACJA DZIECI WARSZAWA
lub po prostu skontaktuj się z nami:
tel: +48 515 446 411
email: kontakt@evitalrehabilitacja.pl
Rudnickiego 3a lok 16 H
Zapisz się przez formularz kontaktowy