Obrzęk limfatyczny - Kompleksowa Terapia Przeciwobrzękowa

Obrzęk limfatyczny – co to jest?
Jest to opuchlizna spowodowana zastojem limfy w wyniku niewydolności układu limfatycznego. Występuje często u pacjentów po leczeniu onkologicznym w wyniku usunięcia węzłów chłonnych oraz radioterapii. Jest też częstym objawem u osób z zaawansowaną niewydolnością żylną. Nieleczony może doprowadzić do otwierania się ran i powstawania owrzodzeń podudzi.Jak się leczy obrzęk? Czy można zlikwidować obrzęk limfatyczny?
Służy do tego Kompleksowa Terapia Przeciwobrzękowa, która jest złożonym procesem rehabilitacyjnym, mającym na celu redukcję obrzęku powstałego na skutek nagromadzenia się nadmiaru wysokobiałkowego płynu (chłonki) w przestrzeniach międzykomórkowych tkanek oraz naczyniach chłonnych. Obrzęk chłonny spowodowany jest niewydolnością układu limfatycznego.Jakie są rodzaje obrzęków limfatycznych?
Podział obrzęku limfatycznego oparty jest na kryteriach patofizjologicznych:
1) Pierwotny (idiopatyczny)– diagnozowany jest, gdy nie można określić konkretnej
przyczyny jego powstania.
- a) wrodzony- występuje przed ukończeniem 1 roku życia (choroba Milroya)
- b) wczesny- pojawia się między 1 a 35 rokiem życia (choroba Meige’a)
- c) późny- występuje po 35 roku życia
2) Wtórny– wywołany jest przez czynniki, mające wpływ na uszkodzenie naczyń
limfatycznych
- a) pooperacyjny- powstaje w konsekwencji uszkodzenia lub usunięcia naczyń i
węzłów chłonnych podczas operacji chirurgicznej
- b) nowotworowy- jest wynikiem zajęcia węzłów chłonnych przez pierwotny
nowotwór złośliwy lub przerzuty nowotworowe w węzłach chłonnych
- c) pozapalny- może wystąpić nawet do kilku lat po przebytym procesie zapalnym
naczyń i węzłów chłonnych, tkanki podskórnej i skóry (róża, zakażone rany,
ukąszenia owadów, zanokcica i inne) w efekcie dochodzi do zwłóknienia
naczyń limfatycznych i ich zamknięcia
- d) po radioterapii- na skutek promieniowania dochodzi do uszkodzenia i
zwłóknienia naczyń, a także węzłów chłonnych oraz powstawania w nich
zmian pozapalnych
- e) chłonno-żylny- wywołany niewydolnością żylną
- f) pasożytniczy- obrzęk wywołany poprzez filarie (pasożyty przenoszone przez komary)
Do czego prowadzi obrzęk limfatyczny?
Nieleczone obrzęki niestety postępują a więc przechodzą w kolejne stadia.
Stopnie zaawansowania obrzęku chłonnego (wg. ISL):
1) Stadium 0- bezobjawowe, w którym zmiany układu limfatycznego wskazywane są
tylko badaniami scyntygraficznymi
2) Stadium I- obrzęk o miękkiej konsystencji, który przy wyższym ułożeniu kończyny
ulega częściowemu zanikowi
3) Stadium II- obrzęk z wtórnymi zmianami tkankowymi, który nie ulega redukcji przy
wyższym ułożeniu kończyny
4) Stadium III- twardy obrzęk słoniowaty z typowymi zmianami skórnymi i
zwłóknieniami tkanek
Na podstawie zdiagnozowanej przyczyny powstania obrzęku podejmowane są odpowiednie kroki, mające na celu jego redukcję. Proces ten określany jest mianem kompleksowej terapii
przeciwobrzękowej.
Jak pozbyć się obrzęków?
Obrzęk limfatyczny to choroba przewlekła, mająca charakter postępujący. Ciężko się jej definitywnie pozbyć. Jednakże przy prawidłowej terapii można obrzęk mieć „pod kontrolą”, czyli doprowadzić do maksymalnej redukcji obwodów a następnie utrzymywać taki efekt latami. Leczenie obrzęków polega na zastosowaniu Kompleksowej Terapii Przeciwobrzękowej.
Na czym polega kompleksowa terapia przeciwobrzękowa?
1) Faza redukcyjna- mająca na celu, jak największą redukcję obrzęku poprzez
zastosowanie manualnego drenażu limfatycznego połączonego z bandażowaniem wielowarstwowym obrzękniętej kończyny
2) Faza podtrzymująca- polega na dobraniu odpowiedniej odzieży kompresyjnej, która umożliwia nam utrzymanie efektów osiągniętych w fazie redukcyjnej. Warto pamiętać o regularnym drenażu limfatycznym, a także terapii przypominającej, która polega na ponownym bandażowaniu kończyny (przynajmniej raz w miesiącu), aby zminimalizować ryzyko ponownego powstania obrzęku. Skuteczną metodą, wspomagającą terapię jest również przerywana kompresja pneumatyczna (BOA).
Jak wygląda terapia obrzęku w Evital Rehabilitacja?
W Evital Rehabilitacja prowadzimy pacjentów przez wszystkie etapy terapii, zaczynając od wizyty konsultacyjnej, kwalifikującej do terapii, gdzie przeprowadzany jest wywiad, pozwalający zapoznać się z historią chorobową, a także wstępnie ustalić możliwe przyczyny powstania obrzęku.
Następnie wykonywane jest badanie podmiotowe, dzięki któremu jesteśmy w stanie ocenić konsystencję obrzęku, stan skóry, głębokość fałdów skórnych, bolesność, zakres ruchomości w poszczególnych stawach, a także zaobserwować ewentualny wysięk limfatyczny.
Wykonujemy pomiary obwodowe, dzięki którym jesteśmy w stanie monitorować efekty terapii, a także obserwować stopień zaawansowania przy asymetrycznym obrzęku kończyn. Na tym etapie ustalamy wraz z pacjentem indywidualnie dobrany plan fizjoterapii. Kolejnym etapem rehabilitacji jest wprowadzenie terapii redukcyjnej, a następnie podtrzymującej.
Jakie zabiegi na limfę?
Podczas wykonywania zabiegów kompleksowej terapii przeciwobrzękowej wykonujemy manualny drenaż limfatyczny lub drenaż pneumatyczny (BOA) a każdy zabieg kończymy bandażowaniem wielowarstwowym.
Jakie badania na obrzęki?
Badania diagnostyczne przy obrzęku limfatycznym:
1) Ultrasonografia tkanek miękkich oraz naczyń krwionośnych (USG Doppler)- badania pierwszego rzutu
2) Limfoscyntygrafia- badanie drugiego rzutu
3) Mikrolimfangiografia fluorescencyjna, tomografia komputerowa, rezonans
magnetyczny, limfografia, biopsja lub pobranie węzła chłonnego do badania
histopatologicznego- badania zalecane w określonych przypadkach, trzeciego rzutu.
Co jest dobre na obrzęk limfatyczny?
Na obrzęk limfatyczny dobra jest odpowiednia fizjoterapia. Jest to połączenie drenażu limfatycznego (manualny i presoterapia BOA) oraz kompresjoterapii. Kompresjoterapia jest metodą leczenia, polegająca na stosowaniu ucisku na określone partie ciała w celu poprawy krążenia, odpływu limfy i zmniejszenia obrzęków oraz zapobiegania powstawaniu żylaków i obrzęków oraz innych problemów związanych z układem krwionośnym i lmfatycznym. Kompresjoterapia jest szeroko stosowana w leczeniu obrzęków limfatycznych, chorób układu żylnego, w tym przewlekłej niewydolności żylnej oraz w profilaktyce zakrzepicy.
Rodzaje kompresjoterapii:
1) Bandażowanie wielowarstwowe- technika stosowana w terapii obrzęków, w szczególności obrzęków limfatycznych i żylnych. Jest to metoda kompresjoterapii, która polega na zastosowaniu kilku warstw specjalistycznych bandaży do obrzęków w celu wywarcia równomiernego, stopniowanego ucisku na obrzęknięte tkanki. Celem tego typu bandażowania jest poprawa krążenia krwi i limfy oraz zmniejszenie obrzęków, co może zapobiegać również dalszym komplikacjom, takim jak owrzodzenia czy rozwój infekcji.
2) Odzież kompresyjna – to specjalistyczna odzież, która wywiera równomierny,
stopniowany ucisk na poszczególne części ciała, a jej głównym celem jest poprawa krążenia krwi i limfy oraz wspomaganie leczenia i rehabilitacji. Odzież ta jest szczególnie przydatna w leczeniu problemów z układem krwionośnym i
limfatycznym, takich jak przewlekła niewydolność żylna, obrzęki, żylaki, a także w zapobieganiu zakrzepom czy wspomaganiu regeneracji po operacjach lub intensywnym wysiłku fizycznym.
Jakie ćwiczenia na obrzęk limfatyczny? Jakie ćwiczenia na puchnące nogi?
Osoby z obrzękami powinny wykonywać odpowiednie ćwiczenia. Ważne by wykonywały je w odzieży kompresyjnej. Zalecana jest jazda na rowerze, Nordic Walking, pływanie oraz ćwiczenia na macie. Ćwiczenia fizyczne to inaczej kinezyterapia.
Kinezyterapia to metoda leczenia, która polega na wykorzystaniu ruchu w terapii. W kontekście obrzęków, kinezyterapia jest skuteczną formą leczenia, wspomagającą poprawę krążenia limfatycznego i żylnego, zmniejszając obrzęki oraz wspierając procesy regeneracyjne w organizmie. Terapia ta jest szczególnie przydatna w leczeniu obrzęków limfatycznych, obrzęków związanych z przewlekłą niewydolnością żylną, obrzęków pooperacyjnych oraz pourazowych. Kinezyterapia w leczeniu obrzęków opiera się na wykorzystaniu kontrolowanych, odpowiednich ruchów, które pobudzają krążenie krwi i
limfy, a także uruchamiają pompę mięśniową, co pozwala na szybsze usuwanie nadmiaru płynów z tkanek. Regularna aktywność fizyczna w wyrobach uciskowych (rękaw kompresyjny, podkolanówki, pończochy i legginsy kompresyjne) poprawia wydolność układów krążenia i limfatycznego, co przyczynia się do zmniejszenia obrzęków.
Czy można ćwiczyć jeśli się ma obrzęk limfatyczny. Jak działają ćwiczenia na obrzęki?
1) Zmniejszenie obrzęków – poprawa przepływu limfy i krwi sprzyja usuwaniu nadmiaru płynów, co prowadzi do zmniejszenia obrzęków
2) Zwiększenie zakresu ruchu- kinezyterapia pomaga poprawić zakres ruchu w stawach, co może być szczególnie pomocne w przypadkach obrzęków spowodowanych urazami lub pooperacyjnych
3) Zwiększenie siły mięśniowej – ćwiczenia pomagają w utrzymaniu lub poprawie siły mięśniowej, co zapobiega osłabieniu mięśni w wyniku długotrwałego unieruchomienia lub braku aktywności
4) Redukcja bólu i poprawa komfortu – regularna aktywność fizyczna może zmniejszyć dolegliwości bólowe związane z obrzękami, takie jak uczucie napięcia, pieczenia czy ciężkości nóg
5) Prewencja zakrzepów- kinezyterapia pomaga w utrzymaniu odpowiedniego
przepływu krwi, co zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów w żyłach.
Obrzęk limfatyczny należy poddawać terapii przeciwobrzękowej. Kluczowe w leczeniu obrzęków limfatycznych jest zastosowanie odpowiedniej fizjoterapii, składającej się z manualnego drenażu limfatycznego, drenażu pneumatycznego oraz bandażowania wielowarstwowego. Następnie wykonuje się pomiar do odzieży płaskodzianej szytej na miarę. Ważne by pacjent trafił do miejsca, które prowadzi terapię takich obrzęków. Tylko wtedy możliwe jest zmniejszenie obrzęku oraz nie dopuszczenie do nawrotu obrzęku.
Jakie są główne objawy obrzęku limfatycznego u pacjentów onkologicznych?
Obrzęk limfatyczny u pacjentów onkologicznych może wystąpić w wyniku stanu chorobowego jak i następstw leczenia, zwłaszcza jeśli operacji towarzyszyła limfadenektomia (usunięcie węzłów chłonnych) oraz po przebytej radioterapii. Obrzęk limfatyczny objawia się charakterystycznymi symptomami:
Główne objawy obrzęku limfatycznego:
- Obrzęk kończyny lub innej części ciała
- W początkowej fazie może być niewielki i ustępować po odpoczynku, ale z czasem staje się bardziej trwały i widoczny.
- Uczucie ciężkości i napięcia
- Pacjenci często opisują uczucie ciężaru w obrzękniętej kończynie, co może utrudniać codzienne czynności.
- Zmiana obwodu kończyny
- Widoczna asymetria w porównaniu z kończyną zdrową, szczególnie w obrębie ramienia, ręki, uda lub łydki.
- Zmiana konsystencji skóry
- Skóra może stać się napięta, twarda (stwardnienie) a także pogrubiona.
- Fałd skóry lub zmiana w wyglądzie
- Charakterystyczny znak Stemmera: trudność w uchwyceniu fałdu skórnego nad palcami stopy lub dłoni.
- Zwiększona podatność na infekcje
- Obrzęk limfatyczny często sprzyja rozwojowi infekcji, takich jak zapalenie skóry (róża), co objawia się zaczerwienieniem, bólem i gorączką.
- Uczucie mrowienia lub drętwienia
- Może wynikać z ucisku na nerwy przez obrzęknięte tkanki.
Kiedy z obrzękiem zgłosić się do specjalisty?
Jeśli pacjent zauważy powyższe objawy, zwłaszcza po leczeniu onkologicznym, powinien skonsultować się z lekarzem oraz fizjoterapeutą specjalizującym się w terapii przeciwobrzękowej. Wczesne rozpoznanie i odpowiednia terapia, np. drenaż limfatyczny oraz terapia kompresyjna (bandażowanie i dobór pończoch kompresyjnych lub rękawa ) mogą zapobiec progresji obrzęku i poprawić komfort życia.
Czy kompleksowa terapia przeciwobrzękowa jest skuteczna u pacjentów onkologicznych?
Tak, kompleksowa terapia przeciwobrzękowa (KTP, z ang. Complete Decongestive Therapy, CDT) jest uznawana za najskuteczniejszą metodę leczenia obrzęku limfatycznego u pacjentów onkologicznych. Jest to terapia wieloetapowa i holistyczna, która przynosi znaczną ulgę i poprawę jakości życia u osób zmagających się z obrzękiem limfatycznym.
Dlaczego KTP jest skuteczna?
- Redukcja obrzęku
- Dzięki manualnemu drenażowi limfatycznemu (MDL) oraz terapii kompresyjnej (bandażowanie wielowarstwowe) dochodzi do zmniejszenia zalegania płynu limfatycznego w tkankach.
- Zapobieganie progresji choroby
- Po przeprowadzonej redukcji obwodów pacjenci stosują codziennie dobrane im produkty kompresyjne: podkolanówki i pończochy w przypadku obrzęków kończyny dolnej oraz rękaw kompresyjny w obrzęku kończyny górnej.
- Zapobieganie powikłaniom
- KTP zmniejsza ryzyko infekcji (np. róży), które są częstym problemem u pacjentów z obrzękiem limfatycznym.
- Indywidualne podejście
- Terapia jest dostosowywana do potrzeb pacjenta, uwzględniając jego stan zdrowia, historię leczenia onkologicznego i stopień zaawansowania obrzęku.
Składniki kompleksowej terapii przeciwobrzękowej:
- Manualny drenaż limfatyczny (MDL): Delikatna technika masażu wspomagająca przepływ limfy.
- Kompresjoterapia: Bandażowanie wielowarstwowe a następnie stosowanie odzieży uciskowej w celu utrzymania efektów drenażu.
- Ćwiczenia usprawniające: Aktywność fizyczna o niskiej intensywności, wykonaywana w kompresji i dostosowana do możliwości pacjenta.
- Pielęgnacja skóry: Zapobieganie infekcjom i dbałość o zdrowie skóry.
Dowody naukowe
Badania wskazują, że KTP może zmniejszyć objętość obrzęku nawet o 30–60% w ciągu pierwszych kilku tygodni terapii. Pacjenci zgłaszają również poprawę w zakresie bólu, funkcjonowania i jakości życia.
Uwagi
Skuteczność KTP zależy od regularności i współpracy pacjenta, a także od odpowiednio przeszkolonego terapeuty. Ważne by udać się do placówki w której wykonuje się Kompleksową Terapię Przeciwobrzękową. Terapia nie leczy obrzęku limfatycznego całkowicie, ale znacząco ogranicza jego objawy i poprawia codzienne funkcjonowanie.
Czy obrzęk limfatyczny u pacjentów onkologicznych jest związany z rakiem piersi?
Obrzęk limfatyczny jest związany z chorobą nowotworową, nie tylko z rakiem piersi. Generalnie u pacjentów onkologicznych może wystąpić obrzęk limfatyczny określonej części ciała. U pacjentek z rakiem piersi może dojść do rozwinięcia się obrzęku limfatycznego kończyny górnej. U kobiet z nowotworami ginekologicznymi może dojść do ujawnienia się obrzęku limfatycznego kończyny dolnej. U mężczyzn z rakiem prostaty może rozwinąć się obrzęk limfatyczny kończyny dolnej.
Powstanie obrzęku może być związane z procesem chorobowym jak również z przebytym leczeniem onkologicznym. Ryzyko wystąpienia obrzęku limfatycznego jest związane z samą operacją, usunięciem węzłów chłonnych a także odbyciem radioterapii czy brachyterapii.
Jakie role pełni fizjoterapeuta w leczeniu obrzęku limfatycznego?
Obrzęki limfatyczne podlegają przede wszystkim leczeniu w formie fizjoterapii. Nie ma żadnej farmakoterapii na obrzęk. Dlatego bardzo ważna jest rola fizjoterapeuty limfatycznego, który będzie prowadził terapię obrzękową u pacjenta z obrzękiem. Taki fizjoterapeuta musi być po kursie z Kompleksowej Terapii Przeciwobrzękowej.
Czy obrzęk limfatyczny może być wrodzony?
Tak, obrzęk limfatyczny może być wrodzony. Nazywany jest wtedy obrzękiem limfatycznym pierwotnym i wynika z wad wrodzonych układu limfatycznego, takich jak niedorozwój, nadmiar lub nieprawidłowa budowa naczyń limfatycznych. Objawy mogą pojawić się już w dzieciństwie, w okresie dojrzewania lub w wieku dorosłym.
Jakie techniki są stosowane w masażu limfatycznym?
Masaż limfatyczny to bardzo delikatna forma masażu. W zasadzie nie ma nic wspólnego z masażem klasycznym. Nie ma żadnego rozcierania, wszystkie techniki są delikatne i nie mogą wywołać przekrwienia i zaczerwienienia. Można wykonywać je z odrobiną oliwki i lekkim ruchem ramienia, jeśli wykonujemy masaż limfatyczny kończyny górnej.
W zasadzie pracując z obrzękiem wykonujemy manualny drenaż limfatyczny. Stosuje się wówczas techniki na węzłach chłonnych – najpierw w okolicy szyi, gdzie wykonuje się tzw. drenaż centralny. Następnie wykonuje się drenaż głęboki brzucha i techniki na okolicy węzłów chłonnych pachowych lub pachwinowych. Dopiero potem przechodzi się do chwytów obrzękowych wzdłuż kończyny.
Jakie są zalecenia dla pacjentów z obrzękiem limfatycznym dotyczące stylu życia?
Pacjenci z obrzękiem limfatycznym powinni wprowadzić zmiany w stylu życia, które pomagają kontrolować objawy, poprawić komfort życia i zapobiegać pogorszeniu stanu. Oto kluczowe zalecenia:
- Regularna aktywność fizyczna
- Ćwiczenia o niskiej intensywności (np. pływanie, spacery, joga) wspomagają przepływ limfy.
- Unikaj intensywnych, forsownych treningów, które mogą powodować przeciążenie.
- Stosuj specjalne ćwiczenia limfatyczne zgodnie z zaleceniami terapeuty.
- Pielęgnacja skóry
- Utrzymuj skórę w czystości i nawilżeniu, aby zapobiegać pęknięciom i infekcjom.
- Unikaj urazów skóry (np. skaleczeń, ukąszeń owadów), ponieważ zwiększają one ryzyko róży.
- Stosuj kremy ochronne i filtr przeciwsłoneczny.
- Kompresjoterapia
- Noś odzież uciskową lub bandaże zgodnie z zaleceniami specjalisty.
- Pamiętaj o odpowiednim dopasowaniu i regularnej wymianie odzieży uciskowej.
- Unikanie czynników nasilających obrzęk
- Unikaj wysokich temperatur (gorących kąpieli, sauny), które mogą pogłębiać obrzęk.
- Staraj się nie pozostawać długo w jednej pozycji, zwłaszcza stojącej lub siedzącej.
- Zadbaj o odpowiednią wagę ciała – otyłość może zwiększać nasilenie obrzęku.
- Zdrowa dieta
- Stosuj dietę przeciwzapalną, bogatą w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i zdrowe tłuszcze.
- Ogranicz spożycie soli, która może powodować zatrzymywanie wody w organizmie.
- Pij odpowiednią ilość wody, aby wspomóc funkcjonowanie organizmu.
- Regularne kontrole i terapia
- Regularnie korzystaj z manualnego drenażu limfatycznego oraz konsultacji z fizjoterapeutą specjalizującym się w terapii obrzęków.
- Monitoruj objawy i zgłaszaj lekarzowi wszelkie zmiany, takie jak nagły ból, zaczerwienienie czy gorączka.
- Odpowiednia pozycja ciała
- Unikaj ucisku kończyn przez obcisłą odzież, biżuterię czy paski.
- Staraj się unosić kończynę z obrzękiem powyżej poziomu serca, aby wspomóc odpływ limfy.
Dostosowanie stylu życia do tych zaleceń pomaga zmniejszyć obrzęk, poprawia samopoczucie i minimalizuje ryzyko powikłań.
Jakie są potencjalne powikłania nieleczonego obrzęku limfatycznego?
Nieleczony obrzęk limfatyczny może prowadzić do poważnych powikłań, które znacząco obniżają jakość życia pacjenta i mogą zagrażać zdrowiu. Oto najczęstsze z nich:
- Infekcje skóry i tkanek podskórnych
- Róża (cellulitis): Bakteryjne zapalenie skóry, które powoduje zaczerwienienie, ból, obrzęk i gorączkę. Może być nawracające i wymaga leczenia antybiotykami.
- Zwiększone ryzyko grzybiczych i bakteryjnych infekcji skóry z powodu zmienionej struktury tkanek.
- Postępujące stwardnienie tkanek (fibroza)
- Przewlekły obrzęk prowadzi do twardnienia tkanek, co utrudnia ruchomość kończyny i terapię.
- Owrzodzenia i zmiany skórne
- Nieleczony obrzęk może powodować rozciągnięcie i uszkodzenie skóry, prowadząc do trudno gojących się ran i owrzodzeń.
- Zespół ciasnoty powięziowej
- Przewlekłe obrzęki mogą powodować ucisk na nerwy i naczynia, prowadząc do bólu, mrowienia lub drętwienia.
- Limfangiosarcoma (zespół Stewarta-Trevesa)
- Rzadki, ale poważny nowotwór złośliwy, który może rozwinąć się w obrębie przewlekle obrzękniętych tkanek. Objawia się sinymi lub fioletowymi plamami na skórze.
- Zmniejszona mobilność i funkcjonalność kończyny
- Ciężki obrzęk ogranicza zakres ruchów, osłabia siłę mięśni i utrudnia wykonywanie codziennych czynności.
- Zaburzenia psychiczne i emocjonalne
- Pacjenci z zaawansowanym obrzękiem często doświadczają poczucia wstydu, obniżonej samooceny i depresji z powodu widocznych zmian w wyglądzie i ograniczeń funkcjonalnych.
- Zwiększone ryzyko zakrzepicy
- Obrzęk limfatyczny, zwłaszcza w kończynach dolnych, może zwiększać ryzyko zakrzepicy żył głębokich.
- Przewlekłe bóle
- W wyniku napięcia tkanek, ucisku nerwów i stanu zapalnego mogą występować przewlekłe dolegliwości bólowe.
Znaczenie leczenia obrzęku limfatycznego
Wczesne rozpoznanie i podjęcie terapii (np. kompleksowa terapia przeciwobrzękowa) znacząco redukują ryzyko powikłań, poprawiają komfort życia pacjenta i zapobiegają nieodwracalnym uszkodzeniom tkanek. Regularne monitorowanie stanu pacjenta i dostosowanie leczenia są kluczowe.
Dlaczego leczenie obrzęku limfatycznego jest ważne?
- Nieleczony obrzęk limfatyczny powoduje przewlekły stan zapalny i uszkodzenie tkanek, co sprzyja zmianom nowotworowym.
- Terapia, taka jak drenaż limfatyczny, kompresjoterapia i regularna pielęgnacja skóry, zmniejsza przewlekły stan zapalny i ryzyko rozwoju limfangiosarcomy.
Podsumowanie
Chociaż ryzyko rozwoju nowotworu u pacjentów z obrzękiem limfatycznym jest niskie, istnieje i wymaga uwagi. Regularne monitorowanie zmian skórnych oraz leczenie obrzęku przez wykwalifikowanych specjalistów są kluczowe, aby zapobiec potencjalnym powikłaniom.
tel: +48 515 446 411
email: kontakt@evitalrehabilitacja.pl
ul. Rudnickiego 3a lok 16 H
01-858 Warszawa
ul. Szaserów 102
04-335 Warszawa